Z inicjatywy Zespołu www.niedary.pl która to inicjatywa zyskała nie tylko realne poparcie ale także i wsparcie Wójt Gminy Zawonia Agnieszki Wersty ! Przy nieodzownym wsparciu urzędujących w tym czasie: Sołtys wsi Agaty Woloszczuk oraz Przewodniczącego Rady Gminy Zawonia pełniącego wtedy funkcję Przewodniczącego Rady Sołeckiej naszej wsi: Marka Michałowskiego – stworzyliśmy wspólnie swojego rodzaju społeczną Kapitułę, która ustanowiła nadanie wszystkim byłym sołtysom wsi Niedary honorowego tytułu:w marcu 2016
SOŁTYS NESTOR WSI NIEDARY !
Nadanie tytułu to nie tylko symboliczny rodzaj wdzięczności za trud poniesiony podczas pełnienia urzędu przez byłych Sołtysów ale jednocześnie doskonała okazja ku temu aby przypomnieć – wydobyć z cienia historii postaci, które w minionych latach kreowały społeczne zasady funkcjonowania społeczności Niedar będąc łącznikami wsi z gminą Zawonia. Naszą intencją, której ostateczną graficzną wizję zawdzięczamy Ewie ze Spacerowej , pragnęliśmy podkreślić iż obchodzony 11 marca Dzień Sołtysa – może, ba wręcz powinien, dotyczyć nie tylko aktualnie urzędującego Sołtysa ale stać się wspólnym świętem uwzględniającym także Sołtysów Nestorów.
Ewa ze Spacerowej jak się okazało nie tylko zadbała o grafikę ale z pietyzmem zaaranżowała całą akcję wzbogacając ją o swoje unikalne autorskie gifty, uczestniczyła w rozwożeniu i wręczaniu dyplomów by wszystko zwieńczyć autorskim wpisem lokującym wydarzenie w e-Kronice Niedar:
Szczegółowy opis tej inicjującej akcji przeczytasz klikając w obrazek poniżej
Oto dla przypomnienia galeria sztandarowych postaci na których opierała się władza samorządowa naszej społeczności w okresie od pojawienia się w Niedarach pierwszych powojennych osadników…
Poczet Włodarzy Wsi Niedary
Tytułem wstępu czyli o prekursorach sołtysów:
Współczesna historia naszej wsi, w sposób naturalny datuje się od dnia zakończenia II wojny Światowej.Jednak do momentu, oficjalnego wyboru pierwszego Sołtysa, musiały upłynąć jeszcze ok. 2 lata . W tym jakże trudnym, pionierskim okresie osiedlania się pierwszych polskich rodzin w Niedarach, różne funkcje administracyjno – gospodarcze we wsi, przemiennie pełnili:
Marian Łuszczak; Bolesław Kocik; Ignacy Szmata
Niestety nie udalo się pozyskać bardziej szczegółowych wiadomości na ich temat. Wiadomo iż Marian Łuszczak we wrześniu 1945 r. witał w Niedarach pierwszych osiedleńców organizując dla nich żywność od ostatnich przygotowujących się do wyjazdu rodzin niemieckich, które uznawały wtedy jego cywilną władzę. Ostatni transport wysiedleńców wyjechał z Niedar do Niemiec jesienią. 1945
Pierwszym, oficjalnie wybranym, Sołtysem Wsi Niedary, został Józef Wdowiak. Był rok 1947. Wybory, miały wówczas charakter jawny. Zresztą przez wiele późniejszych kadencji także głosowano przez podniesienie ręki. Państwo Wdowiakowie zajmowali domostwo na wprost dzisiejszej ulicy Wjazdowej…. której notabene…wtedy jeszcze, nie było. Trakt łączący Niedary z Zawonią wiódł…. przez wzgórze na którym stał niegdyś młyn, uruchamiany w okresie żniw….
W roku 1950, rząd , wprowadził, przymusową kolektywizację rolnictwa. Funkcja Sołtysa, jako taka, została zniesiona. W Niedarach obligatoryjnie powstała Spółdzielnia Produkcyjna, w ramach której stanowiska decyzyjne w imieniu władz sprawowali między innymi:
Jan Deja, Józef Naskręcki , Teofil Gonera.
Posadę Głównej Księgowej Spółdzielni objęła: żona pierwszego Sołtysa Niedar – Matylda Wdowiak
***
W 1956 roku , władze PRL decydują się na likwidację Spółdzielni Produkcyjnych. Urząd Sołtysa zostaje przywrócony. Na wiejskim zebraniu głosami większości, Sołtysem Niedar , ponownie zostaje wybrany:
Józef Wdowiak / 1959 -1963/ ul.Główna
***
Kolejne, wybory ….i następuje zmiana u steru lokalnej władzy. Funkcję sołtysa obejmuje mieszkaniec dzisiejszej ulicy Wesołej:
Bolesław Wawszczyk /1963 – 1967/
Pan Bolesław liczący wówczas 33 lata, twierdzi iż funkcję sprawował przez dwie kolejne kadencje, z tym, że trwały one wtedy po 2 lata.
W czasie sprawowania urzędu sołtysa, Bolesław Wawszczyk, działał nie tylko w Niedarach, o czym świadczy fakt iż w czasie trwania kadencji, za udział w odbudowie stolicy Dolnego Śląska. został odznaczony orderem:
Zasłużony dla Miasta Wrocławia.
Następne wybory i po raz kolejny , na swoim domu, tabliczkę z napisem Sołtys przytwierdza:
Józef Wdowiak 1967 – 1971r. ul. Główna
Do wyborów w następnej kadencji ze względu na stan zdrowia Józef Wdowiak już nie podszedł W wyniku głosowania, urząd sołtysa powraca ponownie na dzisiejszą ul. Wesołą, ale tym razem wyborcy wskazują na nowego kandydata – a jest nim:
Józef Zbierant /1971 – 1975/ul. Wesoła
W roku 1975 dochodzi w Niedarach do historycznego wydarzenia – po raz pierwszy w wyborach sukces odnosi kobieta !
Bronisława Wojtasik /1975 – 1979/ul. Główna
Nikt wtedy nie przypuszczał iż będzie to dopiero początek długiej nieprzerwanej sekwencji w sumie aż czterech kolejnych kadencji. Pani Bronisława Wojtasik ustanowiła nieoficjalny, rekord długości nieprzerwanego sprawowania funkcji Sołtysa, nie tylko przez kobietę ale przede wszystkim należy do niej rekord długości nieprzerwanego sprawowania sołeckiej w kolejnych latach:
Bronisława Wojtasik /1979 – 1983/ul. Główna
Bronisława Wojtasik /1983 – 1987/ul. Główna
Bronisława Wojtasik 1991 – 1995/ul. Główna
Po 16/tu latach pełnienia funkcji Sołtysa a dodatkowo jeszcze Przewodniczącej Koła Gospodyń Wiejskich, Pani Bronisława postanawia zakończyć swoją aktywność społeczną. Na kolejnym zebraniu Sołtysem zostaje ponownie:
Józef Zbierant /1995 – 1999/ul. Wesoła
Urząd Sołtysa wsi, ponownie wraca zatem na ul. Wesołą a po upływie kolejnych czterech lat…. pozostanie tutaj nadal, z tym, że po raz pierwszy w historii naszej wsi ma miejsce sytuacja w której insygnia władzy sołeckiej…. mąż przekazuje swojej żonie a więc tabliczka z napisem Sołtys pozostaje na tym samym domostwie. Sołtysem zostaje bowiem:
Krystyna Zbierant /1999 – 2003/ul. Wesoła
… i nie jest to funkcja jednorazowa albowiem w kolejnych wyborach ponownie zwycięża:
Krystyna Zbierant /2003 – 2007/ul. Wesoła
Kadencja ta kreuje kolejny tym razem rodzinny rekord długości sprawowania władzy sołeckiej ! Urzędowa tabliczka na domu Państwa Zbierantów wisiała – z pewną przerwą – ale w sumie przez 16 lat !!!
***
Jest rok 2007 . Kolejne wybory i znów zmiana. Zwycięża elektorat z ulicy Głównej. Po raz pierwszy funkcji sołtysa podejmuje się:
Marek Michałowski /2007 – 2011/ul. Główna
Kolejne wybory i “na urzędzie” – Kadencja 2011 – 2015/ pozostaje, Marek Michałowski który jednocześnie pełni funkcję Radnego Gminy Zawonia
***
Ze względu na objęcie funkcji V-ce Przewodniczącego w Radzie Gmina Zawonia Marek Michałowski postanawia zrezygnować z kandydowania w kolejnej trzeciej kadencji.
Do wyborów staje ponownie kobieta …..i zwycięża:
Agata Woloszczuk /2015 –2019 / ul.Kamienna
Pierwszy Sołtys, wsi Niedary która w swojej pracy zaczyna wykorzystywać medium społecznościowe jakim jest strona www.niedary.pl zamieszczając tu swoje autorskie komunikaty, fotorelacje oraz bieżące komentarze dotyczące codzienności naszej wsi.
Post scriptum.
Poczet Włodarzy wsi Niedary i jego emanacja w postaci Honorowego Tytuły Sołtys Niestor Wsi Niedary z założenia pozostają nie do końca zapisaną kartą powojennej historii naszej wsi. Opracowanie powstało na podstawie relacji i przekazów ustnych a uzupełnione o historię dziejąca się na naszych oczach i z naszym udziałem. Nie można więc, wykluczyć pewnych drobnych nieścisłości. Pamięć ludzka jakże ulotna potrafi być także subiektywna i selektywna o czym niejednokrotnie mogliśmy się przekonać podczas trwających wiele tygodni prac.
Idea projektów: „Sołtys Nestor” oraz opracowanie merytoryczne Pocztu Sołtysów wsi Niedary: Jurek z Wesołej
Podziękowania !
W pomoc nad realizacją projektu zaangażowała się rekordowa liczba mieszkańców Niedar a także kilka osób spoza naszej wsi.
Wszystkim serdecznie dziękuję i Wam przede wszystkim dedukuję efekt finalny naszej wszak wspólnej pracy.
Specjalne podziękowania dla:
Ewy ze Spacerowej za wspaniałą i niezawodną obsługę graficzną wielu kolejnych roboczych odsłon powyższego opracowania i przede wszystkim za wieńczące dzieło, graficzne ujęcie całości.
Grzegorza z Głównej, za pełne poświęcenia wielotygodniowe zaangażowanie w utrzymanie stałej łączność pomiędzy dawnymi laty a ich wirtualnym odzworowaniem.
Jana Wdowiaka z Zawoni za cierpliwość podczas wielu rozmów telefonicznych, za dostarczenie fotek i prace archiwalne w siedzibie Państwowego Archiwum we Wrocławiu.
Jana z Głównej za wiele ciekawy relacji, z których będziemy czerpać wiele inspiracji w kolejnych wersjach oraz płytkę CD z której zaczerpnęliśmy fotki wzbogacające Poczet Włodarzy a także wcześniej opracowany Poczet Radnych.
Jurek z Wesołej
ps.
Pracę powyższą wykonałem możliwie skrupulatnie i z przesłaniem maksymalnego zbliżenia się do prawdy historycznej- stąd Poczet nininiejszy traktuję jako wciąż niezamkniętą kartę historii